Puk, puk! To ja, Wasza pracowita ulubienica! Zdążyliście się za mną stęsknić? Ostatnio spadł pierwszy śnieg i pewnie zastanawiacie się, co teraz robię. Niektórzy sądzą, że skoro zimą nie widać nas poza ulem, to pewnie zapadamy w zimowy sen. Nic bardziej mylnego! Z niedźwiedziem niewiele nas łączy, a zimą pracujemy równie pilnie, co latem, choć w zupełnie inny sposób. Zaparzcie herbatę z miodem i usiądźcie wygodnie, bo opowiem Wam o zimowym życiu pszczół.
Czy pszczoły w zimie odpoczywają?
Na początek ustalmy, jak to jest z tym pszczelim spaniem. Powszechne przekonanie, że pszczoły przesypiają zimę, jak niedźwiedzie czy jeże, to mit. Zimą nie leniuchujemy, nie zapadamy w letarg i nie budzimy się dopiero na wiosnę. W rzeczywistości, nasze życie zimą to ciągła walka o utrzymanie odpowiedniej temperatury w ulu.
Gdy tylko temperatura na zewnątrz spada poniżej +8°C, zbieramy się w kłąb zimowy – ciasno ułożoną kulę, która wygląda jak żywy organizm. W jej wnętrzu, w samym centrum, chronimy naszą królową, a temperatura potrafi sięgnąć nawet 30°C. My, robotnice, nieustannie ruszamy się, by generować ciepło. Zamieniamy się miejscami – te z zewnątrz wchodzą do środka, a te rozgrzane wychodzą na zewnątrz. Dzięki temu wszystkie możemy przetrwać nawet największe mrozy.
Dlaczego zimowe pszczoły żyją dłużej?
Latem pszczoły żyją zaledwie około 40 dni, bo ich intensywna praca przy zbieraniu pyłku i nektaru jest niezwykle wyczerpująca. Zimą sprawa wygląda inaczej – pszczoły urodzone pod koniec lata i jesienią mają przed sobą wyjątkowo długie życie. Dlaczego? Bo ich zadanie to przetrwanie zimy i opieka nad pierwszym wiosennym pokoleniem. Zimą nie musimy karmić larw, bo królowa w tym czasie niemal nie składa jaj. Dzięki temu oszczędzamy energię, a nasze organizmy regenerują się po letnim wysiłku. Jednak niech Was to nie zmyli – zimowa egzystencja wymaga od nas innego rodzaju wytrwałości i współpracy.
Czas marzeń o wiosennym oblocie
Nasze zimowe życie to nie tylko ciepły kłąb i wyjadanie zapasów miodu. Zimą mamy swoje troski – przede wszystkim marzymy o „locie oczyszczającym”. Całą zimę spożywamy miód, który daje nam energię, ale nie wydalamy w ulu, bo jesteśmy bardzo higieniczne. Z tego powodu nasze jelita powoli się wypełniają, a pod koniec zimy bywają już tak przepełnione, że czujemy się niekomfortowo. Dlatego, gdy tylko przychodzi pierwszy ciepły dzień – na przykład pod koniec lutego lub w marcu – wychodzimy na oblot oczyszczający. Ten moment przynosi ulgę i jest pierwszą oznaką nadchodzącej wiosny.
Zimowe zagrożenia dla pszczelej rodziny
Choć zima może wydawać się spokojnym okresem, nie brakuje zagrożeń, które spędzają nam sen z powiek. Przede wszystkim boimy się wilgoci. Gdy temperatury wahają się od mrozu po odwilż, w ulu gromadzi się wilgoć, która sprzyja rozwojowi chorób i grzybów. Dlatego nasi pszczelarze dbają o dobrą wentylację, często wymieniając podłogi w ulach na siatkowe, by było sucho i zdrowo.
Groźny jest także głód. Choć latem i jesienią zgromadziłyśmy zapasy miodu, czasem surowa zima przeciąga się tak bardzo, że zapasy zaczynają się kończyć. Wtedy pszczelarz musi nas dokarmić specjalnym ciastem. Bez niego mogłybyśmy nie przetrwać do pierwszych wiosennych kwiatów.
Nie mniej ważny jest spokój. Każde stuknięcie w ul, odśnieżanie daszka czy zbliżający się drapieżnik wywołują w ulu zamieszanie. Każda pszczoła, która odpadnie od kłębu, ma małe szanse, by wrócić na swoje miejsce. Dlatego pszczelarze dbają o to, by nasze otoczenie było zimą ciche i spokojne.
Dlaczego zima jest kluczowym czasem dla pszczół?
Zimą kładziemy fundamenty pod nowy sezon. Dzięki naszym staraniom przetrwamy do wiosny i zaczniemy intensywną pracę nad rozwojem ula. Już wczesną wiosną królowa zaczyna składać jajka, a my, robotnice, wracamy do naszych letnich zadań. Nie zapominajcie, że zima to także czas, kiedy Wasze zapasy miodu mogą się przydać najbardziej. Ten pyszny, naturalny skarb, który stworzyłyśmy latem, jest idealnym dodatkiem do zimowych herbat, ciast czy potraw. A w pasiece Nasza Pszczółka zawsze znajdzie się dla Was miodu pod dostatek – wystarczy, że po niego sięgniecie.
Choć nas nie widać, nie oznacza to, że śpimy. Zima to dla nas czas ciężkiej pracy i współpracy, dzięki której możemy przetrwać trudne miesiące i powitać wiosnę. Dbamy o siebie, o królową i o przyszłość naszego ula. Mamy nadzieję, że zimą Wy też doceniacie nasze letnie wysiłki, ciesząc się smakiem miodu. A gdy wiosna zapuka do drzwi, wrócimy do pracy – dla Was, dla kwiatów i dla natury. Do zobaczenia na łące, przyjaciele!