Bzzzt! Witajcie, drodzy miłośnicy złocistego nektaru. Tu pszczółka Tola z pasieki Nasza Pszczółka, a dziś chcę rozwiać pewien mit, który od lat krąży wokół jednego z najcenniejszych gatunków miodu – miodu spadziowego. Często słyszę pytanie – „Czy miód spadziowy powstaje z odchodów mszyc?” Brzmi to nieco odstraszająco, prawda? A jednak takie przekonanie pojawia się zadziwiająco często. Dlatego dziś wyjaśnię Wam krok po kroku, skąd naprawdę bierze się spadź i dlaczego miód spadziowy to jeden z najbardziej szlachetnych i wartościowych miodów, z którego możemy być dumni.
Czym właściwie jest spadź?
Zacznijmy od podstaw. Spadź to lepka, słodka substancja, która pojawia się na liściach, igłach i gałązkach drzew. Powstaje w wyniku aktywności owadów takich jak mszyce, czerwce czy miodówki. Żywią się one sokami roślinnymi, pobierając ogromne ilości bogatych w cukry płynów. Ich organizm nie jest jednak w stanie zużyć całego nadmiaru cukru, dlatego owady wydzielają go w postaci maleńkich kropelek. I teraz ważne doprecyzowanie – to właśnie te kropelki nazywamy spadzią. Są one nasycone cukrami, aminokwasami i minerałami. To nie są „odchody” w potocznym znaczeniu tego słowa, lecz substancja odżywcza, pełna wartościowych składników. Pomyślcie o tym raczej jak o syropie powstałym w naturalnym procesie – to zupełnie inna kategoria niż to, z czym bywa błędnie kojarzona.
Jak pszczoły zbierają spadź?
Kiedy wokół brakuje obficie kwitnących kwiatów, my – pszczoły – szukamy innych źródeł pożywienia. Wtedy właśnie z pomocą przychodzi las, gdzie na igłach jodeł, świerków czy liściach dębów i lip błyszczą krople spadzi. To dla nas niczym gotowe słodkie perełki, które zbieramy czułkami i języczkiem, a następnie przenosimy do ula. Zbieranie spadzi wymaga od nas więcej wysiłku, niż zbieranie nektaru, ponieważ kropelki są niewielkie i rozsiane po całym drzewie. Musimy więc włożyć w to dużo pracy. Jednak właśnie dzięki temu miód spadziowy zyskuje swój unikalny charakter – jest efektem nie tylko natury, ale i naszego wytrwałego trudu.
Po powrocie do ula traktujemy spadź dokładnie tak samo, jak nektar kwiatowy. Przekazujemy sobie krople od pszczoły do pszczoły, wzbogacając je enzymami, a następnie odparowujemy nadmiar wody. Tak powstaje gęsty, ciemny miód spadziowy, który dojrzewa w plastrach i nabiera swojego charakterystycznego aromatu.
Dlaczego miód spadziowy jest tak wyjątkowy?
Choć każdy miód ma swoje walory, to miód spadziowy zasługuje na szczególne względy. Wyróżnia się już samym wyglądem – jego barwa bywa ciemna, niekiedy zielonkawo-szara lub wręcz niemal czarna. Smak ma mniej słodki, niż większość miodów kwiatowych, za to wzbogacony nutą żywicy, igliwia czy karmelu. To właśnie dlatego tak często nazywa się go „królewskim miodem lasu”.
Pod względem wartości odżywczych jest prawdziwą skarbnicą minerałów. Zawiera potas, wapń, magnez, fosfor, a także liczne dekstryny i substancje antybiotyczne, które wspierają odporność organizmu. W medycynie ludowej od wieków stosowano go przy przeziębieniach, chorobach układu oddechowego czy osłabieniu. Do dziś doceniają go osoby, które chcą wspomóc serce, układ pokarmowy i nerwowy. Warto także wiedzieć, że miód spadziowy krystalizuje się dużo wolniej, niż miody nektarowe, dzięki czemu dłużej zachowuje płynną konsystencję. To sprawia, że jest nie tylko zdrowy, ale i wyjątkowo wygodny w codziennym użyciu.
Miód spadziowy a miód nektarowy – różnice
Wielu z Was zastanawia się pewnie, co tak naprawdę odróżnia miód spadziowy od klasycznych miodów kwiatowych. Różnice są wyraźne i warte zapamiętania. Miód nektarowy powstaje z nektaru kwiatowego – jest zazwyczaj jaśniejszy, delikatniejszy w smaku, szybciej krystalizuje i zawiera przede wszystkim cukry proste. To on kojarzy się większości osób z klasycznym, słodkim miodem na kromce chleba, czy w herbacie.
Miód spadziowy natomiast rodzi się z lasu. Jego pochodzenie sprawia, że jest ciemniejszy, gęstszy i mniej słodki, za to pełen dodatkowych minerałów i enzymów. Zawiera więcej substancji antybiotycznych, dzięki czemu bywa uważany za jeden z najzdrowszych gatunków miodu dostępnych w pasiekach.
Bzzz! Teraz już wiecie, że miód spadziowy nie ma nic wspólnego z odchodami mszyc. To piękny przykład harmonii między światem roślin, owadów i pszczół. Owady takie jak mszyce wydzielają słodką spadź, ale to my – pszczoły – zbieramy ją, przetwarzamy i zamieniamy w prawdziwe płynne złoto. Dlatego, gdy następnym razem sięgniecie po ciemny, aromatyczny miód spadziowy, pamiętajcie, że trzymacie w rękach niezwykle wartościowy dar natury. To nie tylko wyjątkowy smak, ale też bogactwo zdrowotnych właściwości, które nie sposób przecenić. Niech więc każda łyżeczka przypomina Wam, jak niezwykła potrafi być współpraca natury i pszczół.
